Pater Angel: pastorale zorg voor de allerarmsten in Venezuela

Net als in elk ander land zijn er ook in Venezuela armere en rijkere streken. Terwijl het de mensen in de hoofdstad Caracas ondanks de heersende crisis nog relatief goed gaat, is de toestand in de plattelandsgebieden bij momenten rampzalig. In een van die arme gebieden – in het bisdom San Felipe – is pater Angel Orellana als pastoor actief in de parochie San Javier.

Pater Angel woont in een grote pastorie, maar aan het gebouw is duidelijk te zien dat de jaren hun tol eisen en dat het dringend zou moeten worden gerenoveerd. Dat is echter maar een van de kleinere problemen waarmee de pastoor wordt geconfronteerd. Zorgwekkender is dat de stroom- en watervoorziening maar heel sporadisch werkt. Daarom staan er in het hele land in de badkamers uit voorzorg altijd grote met water gevulde kuipen tegen de volgende onderbreking van de watervoorziening. Welstellende burgers of goede restaurants schakelen dieselgeneratoren in wanneer de stroom weer eens urenlang uitvalt.

Guarataro – de vergeten uithoek
De parochie San Javier bestaat al sinds 1778 en bestrijkt een zeer grote oppervlakte. Ze omvat onder andere ook het kleine dorpje Guarataro. Om daar te geraken, heeft pater Angel met de bus of al liftend bijna een uur nodig langs een weg die door bossen en steppen loopt. In Guarataro staat er een kleine houten kapel waar pater Angel eenmaal per week de Heilige Mis opdraagt. De kinderen verheugen zich altijd heel erg over zijn aanwezigheid in het dorp. Zodra hij bij de kapel aankomt, komen de kinderen uit alle richtingen naar hem toegelopen. Vele kinderen zijn ondervoed en zien er drie tot vier jaar jonger uit dan hun eigenlijke leeftijd. De Kerk is een van de weinige instellingen die zich het lot van de mensen in dat dorp echt aantrekt. Es is geen politiebureau en geen dokter. Dat kan voor de inwoners soms dodelijke gevolgen hebben. Toen een vrouw een tijdje geleden ’s nachts gezondheidsproblemen had, was er geen enkele arts of ziekenwagen bereid om naar Guarataro te rijden. Omdat de dorpsbewoners heel erg arm zijn, beschikken ze zelf niet over voertuigen. Aangezien er niemand wou helpen, was de vrouw ’s morgens overleden. Dat is de realiteit waarin pater Angel zijn pastorale dienst moet uitoefenen. Hij moet zelf toegeven dat zijn aanwezigheid niet meer is dan een druppel op een hete plaat: “Het is lastig om tegen de mensen over Gods liefde te preken, wanneer ze elke dag opnieuw alleen onverschilligheid en verachting voelen. Toch voelen ze aan dat zowel ik als de Kerk niet onverschillig staan tegenover hun problemen.”

Pater Angel leeft van misintenties
De priester met de jeugdige uitstraling schikt zich nederig in zijn lot. Hij klaagt niet over de levensomstandigheden die in deze streek en op dit moment zeker verre van eenvoudig zijn. Daarvoor is hij te goedmoedig en heeft hij een te groot vertrouwen in God. Hij vertrouwt erop dat God alles wel in goede banen zal leiden. Hij is de katholieke hulporganisatie Kerk in Nood erg dankbaar voor de misintenties die ze hem elke maand opnieuw uitbetalen. Die worden door de bisschop van San Felipe, Víctor Hugo Basabe, onder alle priesters in zijn bisdom verdeeld. De misintenties zijn de enige bron van inkomsten voor pater Angel en ze vormen een grote hulp in zijn dagelijks leven. Omdat hij in een arme parochie actief is, krijgt hij van de gelovigen uit dankbaarheid hoogstens eens wat levensmiddelen toegestopt. Die voedingsmiddelen gebruikt hij ook om zijn helpers te vergoeden, want ze verkiezen giften in natura boven geld. Door de torenhoge inflatie in Venezuela verliest het geld immers elke dag aan waarde. In de dagdagelijkse realiteit lijkt de ruilhandel van goederen dan ook veel praktischer. Het dagelijkse leven van de pater is een echte uitdaging, maar hij trotseert zijn situatie met een ontwapenende glimlach: “Het is allemaal zo erg nog niet wanneer men weet dat God aan zijn zijde staat.”

Door Ivo Schürmann