Oekraïne: “Onze wapens zijn het Woord van God en het gebed.”

Mgr. Pavlo Honcharuk, bisschop van Charkov-Zaporizja, vertelt Kerk in Nood over de situatie in Charkov, de tweede grootste stad van Oekraïne.

Twee maanden na het begin van de oorlog richten de Russische aanvallen zich meer op het oosten en zuiden van Oekraïne. Het leven in Charkov, de tweede grootste stad van Oekraïne, gelegen in het oosten, wordt daardoor steeds gevaarlijker. De afgelopen weken is het industriegebied van Charkov het doelwit geweest van bomaanslagen. Daarbij vielen ten minste 10 doden en raakten 35 mensen gewond en ook woongebouwen in het district werden beschadigd of vernield.

Monseigneur Pavlo Honcharuk, die in de stad blijft om voor de bevolking te zorgen, vat de situatie in twee woorden samen: “schok en pijn”. Tegenover Kerk in Nood beschrijft hij hoe vreselijk het is om “mensen, ouderen en gehandicapten, zich in kelders te zien verstoppen”. Elke dag wordt de bisschop blootgesteld aan verschrikkelijke situaties, maar sommige laten een diepere indruk achter dan andere. “Ik herinner me dat ik een klein meisje van een jaar of vijf als versteend voor het lichaam van een geliefde op straat zag staan, niet in staat zich te bewegen. Een gevoel van terreur, angst en totale machteloosheid doemt over alles op.”

Na een recent bombardement op een woonwijk ging bisschop Pavlo de schade bekijken – hij droeg een helm en een kogelvrij vest over zijn soutane – en stuurde een video naar Kerk in Nood. “Dit was vroeger een van de dichtstbevolkte gebieden in Charkov. Nu is er niets dan stilte en vernietiging”, vertelt hij op de video, het geluid van explosies op de achtergrond. Hij concludeert: “We bidden tot God om ons te beschermen en dat dit alles ophoudt. We horen voortdurend het geluid van schoten en van explosies. Dit is de situatie op dit moment”.

In een andere korte video laat de prelaat zien wat er over is van huizen die door eerdere aanvallen zijn verwoest: “Dit is een appartement, of liever gezegd, was. Er is niets meer van over, alles is verschroeid. Dit was vroeger een badkamer, een keuken en dit is wat er overblijft van een koelkast. Hier is het balkon. Alle bomen zijn verwoest”. Met droefheid en ironie voegt hij eraan toe: “Zoals ze zeggen, richten ze zich alleen op de militaire infrastructuur”.

Sinds het begin van de oorlog heeft deze bisschop van de Latijnse ritus, die sinds twee jaar aan het hoofd staat van het bisdom Charkov-Zaporizja, zich toegelegd op hulp aan de bevolking. Hij vertelt aan Kerk in Nood over zijn dagelijkse routine: “Naast gebed en de dagelijkse Mis proberen we de meeste dagen de mensen in de bunkers te bereiken om humanitaire hulp af te leveren. We laden auto’s in en rijden rond in de stad die verlaten lijkt. We praten met mensen en troosten hen”. Van 9u tot 16u onderneemt hij dit werk, dat “ongelooflijk uitputtend is, lichamelijk, maar vooral geestelijk door de constante stress”.

“Onze kerk is beschadigd – alle ramen zijn gebroken door de druk tijdens een luchtaanval. Nu gebruiken we het als een opslagplaats voor humanitaire voorraden. We bidden in een kleine kapel. We kunnen in ieder geval al onze doden begraven, gelukkig.”

Kerken zijn geen veilig toevluchtsoord tijdens luchtaanvallen, tenzij ze een stevige kelder hebben, zegt de bisschop, want heilige plaatsen worden niet meer gerespecteerd dan andere civiele doelen. “Niets is nog heilig,” legt hij uit.

Sprekend over de verdediging van de stad, legt de prelaat uit dat de moeders en de kleinere kinderen in veiligheid zijn gebracht, terwijl de vaders en de oudere jongens zijn achtergebleven om hun huizen en hun land te verdedigen. Ondanks de bombardementen overweegt bisschop Pavlo zelfs niet om te vertrekken. “Zolang er gelovigen in de stad zijn, zal ik bij hen blijven. God en mijn geloof geven mij de kracht hiervoor. Wij, de priesters, zijn niet gewapend. Wij zijn mannen van de Kerk. Onze wapens zijn het Woord van God en het gebed.”