22 augustus 2020 – Herdenkingsdag voor slachtoffers van geweld wegens godsdienst of geloof

Na een ongekende toename van het geweld tegen religieuze gemeenschappen en personen die tot religieuze minderheden behoren, heeft de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties verleden jaar 22 augustus uitgeroepen tot internationale herdenkingsdag voor de slachtoffers van geweld wegens godsdienst of geloofsovertuiging. Kort voor de eerste verjaardag van deze herdenkingsdag is de situatie volgens de internationale hulporganisatie Kerk in Nood (Aid to the Church in Need – ACN) alleen maar verslechterd. De katholieke liefdadigheidsorganisatie waarschuwt voor het internationale religieuze terrorisme en voor de alarmerende neiging om religieuze gebouwen en symbolen aan te vallen om de aandacht te vestigen op andere legitieme sociale rechten en onrechtvaardigheden.

Terugkerende meldingen van geweld en intimidatie om geloofsredenen in landen als Pakistan, Nigeria of India blijven Kerk in Nood grote reden tot bezorgdheid geven. “Hoewel het vaak om sociale en etnische motieven gaat, kunnen we onze ogen niet sluiten voor deze werkelijkheid”, verklaart Thomas Heine-Geldern, uitvoerend president van Kerk in Nood.

Hij vestigt bijzondere aandacht op de dreigende gevaren die de verspreiding van islamistische militante groeperingen voor het Afrikaanse continent met zich meebrengen en roept op tot een beter gecoördineerde en snelle reactie van internationale organisaties: “Hoe kan het dat er vanuit de wereld geen reactie is op de waarschuwingen die zijn gegeven door de terroristische cellen van de Islamitische Staat die in Mozambique actief is en wier actie op 12 augustus geleid heeft tot de verovering van de haven van Mocímboa da Praia in het noorden van het land? We zien in de methoden van deze terroristen de intentie om de culturele en religieuze diversiteit van het land te vernietigen, net zoals ze dat ook in andere landen zoals Irak hebben gedaan. Tot nu toe hebben meer dan 200.000 mensen moeten vluchten. Waar wachten we op?” vraagt de uitvoerende president van Kerk in Nood.

“De gevolgen van het internationale religieuze terrorisme zijn verwoestend, waardoor slachtoffers hun grondrechten niet kunnen uitoefenen en hun stabiliteit en veiligheid al generaties lang worden aangetast, lang nadat het onmiddellijke gevaar lijkt te zijn verdwenen. We hoeven alleen maar te kijken naar de christelijke en jezidi-minderheden in Irak, naar degenen die de afgelopen jaren vreselijke vervolging hebben ondergaan en nog steeds bedreigd worden in hun bestaan. In het geval van de christenen heeft dit ertoe geleid dat een bevolking van 1,2 miljoen mensen vóór 2003 tot vandaag onder de 100.000 is gedaald.”

Maar het gaat er niet alleen om dergelijke zaken aan het licht te brengen. Op 22 augustus gaat het ook om het herdenken en eren van de vele mensen die het slachtoffer zijn geworden van religieuze vervolging en in vergetelheid zijn geraakt. “Dit jaar herdenken we onder andere de seminarist Michael Nnadi, die op 1 februari in Nigeria is vermoord. We herdenken Philippe Yargas, een catechist uit Pansi in Burkina Faso, die op 16 februari samen met 24 andere mensen werd gedood, en we herdenken de Pakistaanse christen Joseph Nadeem, die op 29 juni stierf, vermoord door een buurman uit puur religieuze en sociale haat. Maar we herinneren ook de slachtoffers van religieuze vervolging die nog in leven zijn, vooral degenen die zijn ontvoerd, zoals zuster Gloria Narvaez in Mali of het jonge meisje Leah Sharibu in Nigeria”, aldus Thomas Heine-Geldern.

Helaas zijn we getuige van een alarmerende trend in veel landen, waar religieuze gebouwen en symbolen worden aangevallen en vernietigd om de aandacht te vestigen op andere legitieme sociale rechten en onrechtvaardigheden”, benadrukt Thomas Heine-Geldern. Als voorbeeld noemt hij het geval van Chili, waar meer dan 57 christelijke kerken en tempels werden aangevallen en verbrand tijdens de sociale en politieke onrust eind 2019; En de Verenigde Staten, waar tot op 16 juli meer dan 60 aanvallen op katholieke kerken geregistreerd werden in de loop van protesten tegen rassendiscriminatie.

“Het is niet eerlijk om de aandacht te vestigen op bestaande sociale, racistische of economische onrechtvaardigheden door het geloof en de overtuigingen van anderen aan te vallen. Haat tegen religieuze groeperingen veroorzaakt geweld en vernietiging en moet publiekelijk worden afgewezen. Geweld is nooit een oplossing, en regeringen hebben de plicht slachtoffers te beschermen en degenen die gewelddaden plegen te vervolgen.”

De uitvoerend president van Kerk in Nood benadrukt het cruciale belang van de interreligieuze dialoog om religieus fanatisme te voorkomen. “Religieuze leiders moeten een centrale rol spelen bij de opbouw van een natie die gericht is op vrede en rechtvaardigheid. We moeten een einde maken aan de sociale vooroordelen en er door middel van dialoog voor zorgen dat de angst voor mensen die anders zijn, verdwijnt. Als katholieke hulporganisatie werken we in dit opzicht aan verschillende internationale programma’s, terwijl we internationale instellingen en organisaties herinneren aan hun plicht om het fundamentele recht op godsdienstvrijheid te garanderen.”

“De internationale herdenkingsdag voor de slachtoffers van geweld wegens godsdienst of geloof is een belangrijke stap in de goede richting, maar we moeten erkennen dat de situatie in de wereld niet verbetert. We moedigen de Verenigde Naties aan om verdere actie te ondernemen teneinde haatmisdaden en religieus geweld te bestrijden. We zouden het op prijs stellen als we volgend jaar minder slachtoffers zouden moeten herinneren.”

Door Maria Lozano